ကခ်င္ျပည္နယ္ ႏွင့္ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းသို႔ နအဖ မွ ဓါတုေဗဒလက္နက္မ်ားကို ပို႔ေဆာင္ထားေၾကာင္းကခ်င္သတင္းဌာနမွ စက္တင္ဘာ ၃၀ ရက္ ၂၀၀၉တြင္ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါသည္။၄င္းဗံုးသီးမ်ားကို အနီေရာင္၊အ၀ါေရာင္၊ အစိမ္းေရာင္ ပတ္ထား ၿပီးအထက္အမိန္႔ရမွအသံုးျပဳရန္ အမိန္႔ေပးထားပါသည္။
တပ္တြင္းသတင္းအရ ၄င္းလက္နက္ႏွင့္ တိုက္ခိုက္ခံရပါက ေခါင္းမူးျခင္း၊ အသက္ရွုခက္ခဲ ျခင္းႏွင့္မ်က္လံုးကြယ္ျခင္းမ်ား ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ၄င္းဓါတုေဗဒ ေမာ္တာက်ည္ဆံပါထရပ္ကား (၂) ဆီးကိုရွမ္းျပည္အေရွ့ေျမာက္ မုန္းကို ေဒသနား၊ ေတာင္ေပၚတြင္စခန္းခ်ေသာ ေညာင္ပင္ စစ္ဌာနခ်ဳပ္၊ တပ္ရင္း (၁) တြင္ စက္တင္ဘာ အေစာပိုင္းကပို႔ထားပါသည္။ ၾသဂုတ္လ ၂၇ မွ ၂၉ ထိ ကိုးကန္႔ႏွင့္ျဖစ္ေသာ စစ္ပြဲတြင္ နအဖ မွ ၄င္းေမာ္ တာတစ္လံုးျဖင့္ ပစ္ခတ္ခဲ့ပါသည္။ ထိုတိုက္ခိုက္မွုေၾကာင့္
ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႔၀င္ႏွင့္ အရပ္သားမ်ား နား၊ႏွာေခါင္းမွေသြးယိုစီးခဲ့ေၾကာင္း ကိုးကန္႔လက္နက္ကိုင္ဖြဲ႔မွသတင္းရရိွပါသည္။
ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၁၅ ရက္ ၂၀၀၅ တြင္ နအဖ မွ
ကရင္နီလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ကို ဓါတုေဗဒ လက္နက္ျဖင့္
တိုက္္ခိုက္ခဲ့ပါသည္။ ထိုစဥ္ကဒဏ္ရာရိွသူမ်ားကို ကုသေပးခဲ့သည့္ ၾသစေၾထးလ်မွ ဆရာ၀န္ေဒါက္တာပင္တာ ( Dr Penter) က “ ဓါတုေဗဒလက္နက္ျဖင့္တိုက္ခိုက္ခံရသည္မွာလံုး၀ေသခ်ာေၾကာင္း”
ထုတ္ေဖၚေျပာခဲ့ပါသည္။ ကရင္နီရဲေဘာ္မ်ား၏ ျပန္လည္ ေျပာျပသည္မွာ ဗံုးသီးက်ေရာက္ေပါက္ကြဲၿပီးေနာက္ အ၀ါေရာင္မီးခိုးထြက္လာၿပီး ၄င္းေနရာႏွင့္ ၁၀ မီတာ မွ ၂၀ မီတာ တြင္းရိွေနသူမ်ားမွာ မ်က္လံုးႏွင့္အေရျပားယားယံ ၿပီး တစ္ဦးမွာမူ ေသြးအံခဲ့ပါသည္။ အျခားလကၡဏာမ်ားမွာ ေခ်ာင္းဆိုးလ်င္ေသြးပါျခင္း၊
အသက္ရွု ၾကပ္ျခင္း၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္သိသိသာသာ ေလွ်ာ့က်ခ်င္း၊ ၀မ္းေလွ်ာျခင္း၊ ခါးနာျခင္း၊ လည္ေခ်ာင္းေျခာက္ကပ္ျခင္းႏွင့္ ရင္ဘတ္ေအာက္ျခင္းမ်ားခံစားရပါသည္။ ေဒါတ္တာပင္တာ ကဆက္ေျပာသည္မွာ ၄င္းဓါတုလက္နက္မွာ Mustard gas ( မူစတာ ဓါတ္ေငြ႔)ျဖစ္ပါသည္။
အီရတ္သမၼတ ဆမၼဒမ္ဟူစိန္လက္ထက္ Kurd တိုင္းရင္းသားမ်ားကို ဓါတုလက္နက္ျဖင့္တိုက္ခိုက္စဥ္က
ဓါတုေဗဒလက္နက္ျဖင့္ ပတ္သက္ၿပီး ၁၉၂၅ ဂ်နီဗာ သေဘာတူညီခ်က္ကို ျမန္မာစစ္အစိုးရက ၁၉၉၃ ခုႏွစ္မွလက္မွတ္ထိုးခဲ့ေသာ္လည္း ၁၉၈၀ ႏွစ္ေစာပိုင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း ေခတ္ကလ်ိဳ႕၀ွက္စြာ
တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာဓါတုေဗဒလက္နက္စက္ရံု Clandestine Chemical Weapon Plant ကိုဖံုးကြယ္ထားဆဲျဖစ္သည္။ နအဖ စစ္အစိုးရသည္ ၂၀၀၇ ဧၿပီလမွ စတင္ၿပီး ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္သံတမန္
အဆက္အ သြယ္လုပ္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ႏွစ္ႏွိုင္ငံၾကား
စစ္လက္နက္ကုန္သြယ္မွု႔မ်ား ႏွင့္ ႏူကလီးယားဓါတ္ ေပါင္းဖို
တည္ေဆာက္ေရး အကူညီေပးမွုမ်ားစတင္ခဲ့ပါသည္။
မူစတာ ဓါတ္ေငြ႔အေၾကာင္း ( Mustard gas)
၄င္းဓါတ္ေငြ႔ကို Sulfur mustard သို႔မဟုတ္ Mustard gas သို႔မဟုတ္ Mustard agent ဟုလည္းေခၚတြင္
ၿပီးစစ္ဖက္အသံုးအႏွုံးျဖင့္ H သို႔မဟုတ္ HD သို႔မဟုတ္ HT ဟုသံုးပါသည္။
၄င္းဓါတ္ေငြ႔သည္ တစ္ခါတစ္ရံတြင္ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ ၾကက္သြန္နီ ကဲ့သို႔အနံ႔ရၿပီး တစ္ခါတစ္ရံတြင္ အနံ႔လံုး၀မရိွပါ။ ၄င္းသည္ အေငြ႔ပံုစံ (ဓါေငြ႔ရည္)၊ ပ်စ္နယ္ေသာဆီပံုစံ သို႔မဟုတ္ အခဲပံုစံအေနျဖင့္
တည္ရိွႏိုင္ပါသည္။
၄င္းသည္ အရည္ သို႔မဟုတ္အခဲပံုစံတြင္ရိွပါက အျဖဴေရာင္မွ အ၀ါေရာင္ သို႔မဟုတ္ အညိဳေရာင္ထိရွိႏိုင္ပါသည္။
လူေတြႏွင့္ထိေတြ႔ႏိုင္ပံုမူစတာဓါတ္ေငြ႔သည္ ေလထဲသို႔ အေငြ႔ပံုစံျဖင့္ လႊတ္ထုတ္ႏိုင္ၿပီး လူ၏အေရျပား၊ မ်က္စိ၊အဆုတ္ထဲသို႔ရွုသြင္းျခင္းျဖင့္
ထိေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။
၄င္းအေငြ႔ကိုေလတိုက္ၿပီးအေ၀းသို႔ေရာက္ရိွႏိုင္ပါသည္။ မူစတာဓါတ္ေငြ႔ ကိုေရထဲသို႔ လႊတ္ခ်ပါက ၄င္းေရကို ေသာက္သံုးျခင္း၊ ေရ ႏွင့္ ထိေတြ႔ ျခင္းျဖင့္ လူခႏၶာကိုယ္ထဲေရာက္ရိွႏိုင္ပါသည္။မူစတာဓါတ္ေငြ႔ရည္
ကို တိုက္ရိုက္ကိုင္တြယ္ျခင္းျဖင့္ လူႏွင့္ထိေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။
၄င္းမူစတာဓါတ္ေငြ႔ ကိုလႊတ္ၿပီးပါက သာမာန္ရာသီဥတု ရွိေသာပတ္၀န္းက်င္တြင္ ၁ ရက္မွ ၂ ရက္ထိဓါတ္ေငြ႔ရိွေနႏိုင္ၿပီး ေအးေသာေဒသတြင္ ၁ ပတ္မွ ၁ လထိရွိေနႏိုင္ပါသည္။
မူစတာဓါတ္ေငြ႔သည္ ခႏၶာကိုယ္ထဲတြင္
တျဖည္းျဖည္းခ်င္းၿပိဳကြဲတတ္သျဖင့္ ထပ္ခါတလဲဓါတ္ေငြ႕ႏွင့္ ထိေတြ႔ေသာဒဏ္ရာ ခႏၶာကိုယ္ထဲတြင္ ပြားမ်ားလာပါသည္။
မူစတာ ဓါတ္ေငြ႔၏ဂုဏ္သတၱိဆာလဖာမူစတာဓါတ္ေငြ႔သည္ လူ၏ေရျပားကို ယားယံျခင္း၊ အရည္ၾကည္ဖု (blister) ထြက္ၿပီးအေရျပားကိုဖ်က္ဆီးျခင္း၊ မ်က္စိ ႏွင့္ အသက္ရွုလမ္းေၾကာင္း ကို ပ်က္ဆီးေစပါသည္။ မ်ိဳးရိုးဗီဇ (DNA) ႏွင့္ ခႏၶာကိုယ္
ကလပ္စည္း ( body cell) ကိုလည္းပ်က္ဆီးေစပါသည္။
၄င္းဓါတ္ေငြ႔သည္ ေလထက္ေလးသျဖင့္
နိမ့္ေသာေနရာမ်ားသို႔ဆင္းေနတတ္ပါသည္။မူစတာ ဓါတ္ေငြ႔ ႏွင့္ထိေတြ႔ပါက ျဖစ္ေပၚလာမည္.လကၡဏာမူစတာ ဓါတ္ေငြ႔ရည္ႏွင့္ထိေတြ႔ပါကခ်က္ျခင္းေသေလာက္ႏိုင္သည့္အေျခအေနမရိွႏိုင္ပါ။မူစတာ ဓါတ္ေငြ႔ကိုစတင္အသံုးျပဳသည့္ ပထမကမၻာစစ္တြင္းက ၄င္းဓါတ္ေငြ႔ႏွင့္ ထိေတြ႔ၿပီး ေဆးကုသမွုရရွိခဲ့ေသာ လူထဲမွ၅% ခန္႔သာေသဆံုးခဲ့ပါသည္။ဆာလဖာမူစတာ ဓါတ္ေငြ႔သည္ တစ္ခါတစ္ရံတြင္ အနံ႔မရိွျခင္း သို႔မဟုတ္ျပင္းထန္ေသာအနံ႔မရွိျခင္းေၾကာင့္ ထိေတြ႔ေသာ္လည္းသတိမထားမိေသာ အေျခအေနလည္းရွိတတ္ပါသည္။
၄င္းဓါတ္ေငြ႔ႏွင့္ထိေတြ႔သည့္ပမာဏေပၚမူတည္ၿပီးထူးျခားသည့္လကၡဏာ ခ်က္ျခင္းမျပပါ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ၂ နာရီမွ ၂၄ နာရီတြင္း ေရာဂါလကၡဏာမ်ား ျဖစ္ေပၚတတ္ပါ သည္။
အခ်ိဳ႕သူမ်ားလည္း၄င္းခ်ိန္ထက္ေစာၿပီးေရာဂါလကၡဏာျဖစ္ေပၚတတ္ပါသည္။
ထိခိုက္ႏိုင္သည့္ ခႏၶာကိုယ္မ်ားမွာ-
အေရျပား- နီျခင္း၊ ယားယံျခင္း မ်ား ၂ နာရီမွ ၂၄ နာရီတြင္းျဖစ္ေပၚႏိုင္ၿပီး ေနာက္ဆံုးတြင္အ၀ါေရာင္အရည္ၾကည္ဖု (Yellow blister of skin) ထြက္လာပါသည္။
မ်က္စိ- ၄င္းဓါတ္ေငြ႔ရည္ႏွင့္ အနည္းငယ္ ထိေတြ႔မိပါက မ်က္စိ ယားျခင္း၊ နာျခင္း၊ေရာင္ျခင္း မ်ားျဖစ္ၿပီး ၃ နာရီမွ ၁၂ နာရီတြင္းမ်က္ရည္က်ျခင္းကိုခံစားရပါမည္။
ဓါတ္ေငြ႔ရည္ႏွင့္ထိေတြ႔မွုမ်ားပါက အနည္းငယ္ ထိေတြ႔ေသာေရာဂါ လကၡဏာမ်ားျပင္ မ်က္စိအလင္းထိေတြ႔မွုမခံႏိုင္ျခင္း၊ ျပင္းထန္စြာနာက်င္ျခင္း၊ ၁၀ ရက္ထိ မ်က္စိကြယ္ျခင္းကို ၁ နာရီမွ ၂ နာရီတြင္းခံစားႏိုင္ပါသည္။
အသက္ရွုလမ္းေၾကာင္း- ႏွာရည္ယိုျခင္း၊ ႏွာေခ်ျခင္း၊အသံ၀င္ျခင္း၊ ႏွာေခါင္းေသြးထြက္ျခင္း၊ ထိပ္ကပ္နာျခင္း၊ အသက္ရွုတိုျခင္း ႏွင့္ေခ်ာင္းဆိုးျခင္း မ်ားကို အနည္းငယ္ထိေတြ႔သူမ်ားတြင္ ၁၂ နာရီမွ ၂၄ နာရီတြင္းခံစားႏိုင္ၿပီး ထိေတြ႔မွု ပမာဏမ်ားေသာသူမ်ားတြင္ ၂ နာရီမွ ၄ နာရီတြင္း စတင္ခံစားရပါသည္။ ၀မ္းေခါင္းပိုင္း- ဗိုက္နာျခင္း၊ ၀မ္းေလွ်ာျခင္း၊ ကိုယ္ပူျခင္း ႏွင့္ မူးေ၀ေအာ့အံျခင္း။
အေရျပားေလာင္ျခင္းအဆင့္ (၃) ဆင
ေရရွည္တြင္ေတြ႔ႏိုင္ေသာ က်န္းမာေရးဆိုးက်ိဳး
ဆာလဖာမူစတာ အရည္ႏွင့္ထိေတြ႔မိပါက ဒုတိယ အဆင့္ သို႔မဟုတ္ တတိယအဆင့္ အ ေရျပားေလာင္ႏိုင္ၿပီး
အေရျပားအမ်ားအျပားေလာင္ပါကေသႏိုင္သည္ထိ အႏၱာရယ္ႀကီးပါသည္။ ၄င္းဓါတ္ေငြ႔ရည္အမ်ားအျပား ရွုမိပါက
အသက္ရွုလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ နာတာရွည္ေရာဂါရရွိၿပီး ထပ္ကာထပ္ကာပိုး၀င္ၿပီးေသဆံုးႏိုင္ပါသည္။ မ်က္စိႏွင့္
အမ်ားအျပား ထိေတြ႔မွုရွိပါက လံုး၀မ်က္စိကြယ္ႏိုင္ပါသည္။ ၄င္းဓါတ္ေငြ႔ႏွင့္ ထိေတြ႔ေသာလူမ်ားအေနျဖင့္
အဆုတ္ ႏွင့္ အသက္ရွုလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ ကင္ဆာေရာဂါမ်ားရႏိုင္ပါသည္။
ကာကြယ္ရန္လမ္းညြန္
၄င္းဓါတ္ေငြ႔ရည္အဆိပ္ေျပ ရန္ေဆးမရိွသျဖင့္ အေကာင္းဆံုးမွာ ထိေတြ႔မွုမရိွေအာင္ေရွာင္ရွားသင့္ပါသည္။ဓါတ္ေငြ႔ရည္လႊတ္လိုက္ေသာေနရာသို႔မဟုတ္က်ေရာက္ေပါက္ကြဲေသာေနရာမွ
ခ်က္ျခင္းထြက္ခြာသင့္ၿပီး ေလတိုက္လမ္းေၾကာင္းကိုေရွာင္ ၍ ျမင့္ေသာအရပ္ကို ေရွာင္သင့္ပါသည္။
၄င္းဓါတ္ေငြ႔သည္ေလထက္ေလးသျဖင့္နိမ့္ေသာေနရာသို႔ဆင္းေနမွာျဖစ္ေသာေၾကာင့္
နိမ့္ေသာေနရာႏွင့္ေလစုန္ေနရာကိုေရွာင္သင့္ပါသည္။ ၄င္းဓါတ္ေငြ႔/ ဓါတ္ေငြ႔ရည္ ႏွင့္ ထိေတြ႔ပါကထိေတြ႔ေသာခႏၶာကိုယ္ကို ခ်က္ျခင္းသန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ေစပါ။ သန္႔ရွင္းေသာေရျဖင့္ေဆးေက်ာပါ။
မ်က္စိႏွင့္ ထိေတြ႔ခဲ့လွ်င္ ေရထဲမွာ မ်က္စိကိုနစ္ၿပီး မ်က္လံုးဖြင့္လိုက္ပိတ္လိုက္လုပ္ျခင္းကို ၅ မီနစ္မွ၁၀ မီနစ္ထိျပဳလုပ္ပါ။
ဓါတ္ေငြ႔ႏွင့္ထိေတြ႔ထားေသာ မ်က္လံုးကို အုပ္ျခင္း၊ ပတ္တီးစည္ျခင္း၊ ေနကာမ်က္မွန္တပ္ျခင္း မ်က္ႏွာဖံုးစြပ္ျခင္း မျပဳလုပ္ရ။
ဆာလဖာမူစတာအရည္/ အခဲ ၀မ္းဗိုက္ထဲေရာက္ရွိသြားပါက ျပန္အံထုတ္ရန္မႀကိဳးစားပါ ႏွင့္။ျပန္အံထုတ္ပါက အဆိပ္ျပန္ထြက္လာသည့္ခါ လည္ျပြန္တေလွ်ာက္ထပ္ၿပီးေလာင္က်ြမ္းႏိုင္သျဖင့္
အေကာင္းဆံုးမွာ ႏို႔ေသာက္ၿပီး ေဆးကုသမွုအျမန္ရယူရန္အေရးႀကီး ပါသည္။
ေဆးကုသရန္ပိုမိုသိရွိလိုပါက cdcinfo@cdc.govThis e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it သို႔ အီးေမးပို႔၍ စံုစမ္းႏိုင္ပါသည္။
ဓါတုလက္နက္အသံုးျပဳျခင္းကို တိုင္ၾကားလိုပါက သို႔မဟုတ္ပိုမိုသိရိွလိုပါက ဆက္သြယ္ရန္
http://www.opcw.org/
ဖူးဒို
ႏို၀င္ဘာ ၄ ရက္ ၂၀၀၉
www.karenunited.com
No comments:
Post a Comment